Beslenme; sıhhati korumak, geliştirmek ve hayat kalitesini yükseltmek hedefiyle bedenin ihtiyacı olan besin öğelerini kâfi ölçülerde ve uygun vakitlerde almak için şuurlu yapılması gereken bir davranıştır. Beslenme hem komplike hem de çok kolay bir şey. Yanlışsız vakitte yanlışsız besinleri tüketmek, sağlıklı sindirimi de beraberinde getirir.
Her ne besin olursa olsun, beslenmede hiçbir şey her gün, devamlı ve yıllarca yenmemelidir
Mesela yumurta… Evet, çok hoş ve sağlıklı bir protein ancak 10 sene boyunca her sabah 2 yumurta yersek, bedenimiz buna karşı reaksiyon verebilir. Alerji ve intoleranslar genelde bu türlü oluşuyor. Bu sebeple besleneme renkli ve çeşitli olmalıdır.
Bir sabah yumurtalı omlet alıyorsak sonraki sabah mevsiminde taze meyve ve sebzeler ile hazırlanmış bir smoothie bowl alabilirsiniz. Aslında tabiatın ve mevsimlerin akışına nazaran beslensek bile her gün tıpkı şeyi yememiş oluruz.
Her akşam et yemek mesela… Protein kaynaklarını her gün değiştirmek, bazen bitkisel (kurubaklagiller), bazen hayvansal proteinler yapmak, süt eserlerini keçi, inek olarak çeşitlendirmek, zerzevatları renk renk, mevsime nazaran çeşitlendirmek, tedarikçileri, markaları hatta kullandığımız suları bile vakit zaman değiştirmek bedene uygun gelecektir. Hem bu çeşitlendirmeyi yapmak beslenmeyi de eğlenceli ve daha çok seçenekli hale getirir. Her gün birebir şeyleri yemekten sıkılmayız.
En âlâ yelpaze, kişinin kendi vücuduna nazaran, vitaminleri, mineralleri farklı kaynaklardan çeşitlendirerek aldığı beslenme olur.
Tek tip beslenerek kilo vermeye çalışmak ya da formda kalmak ne üzere sıhhat meselelerine neden olabilir?
Sadece zerzevat ve meyve tüketerek kilo vermeye çalışmak ne kadar sakıncalıysa yalnızca proteine dayalı bir beslenme programı da tıpkı oranda yanlışlı beslenme formudur. Tek tip diyetlerin hepsi bir biçimde vitamin, mineral ve kas kayıplarına sebep olmaktadır. Gereğinden fazla alınan protein, bedende asit artık bırakır ve kemiklerden kalsiyum çekilmesine, böbreklere yük binmesine, bağırsak florasının bozulmasına yol açmaktadır. Bu tip diyetlerde başlarda kısa müddette kilo kaybı sağlansa da metabolizmanın bir mühlet sonra yavaşlamasıyla kilo kaybı durmaktadır.
Uzun vadede ki sonuçları ise bilhassa böbrek ve karaciğer fonksiyon soruları, kas tonusu azlığı ve güçsüz bağışıklık sistemine sebep olarak enfeksiyonlara sık yakalanmalar olarak sıralanabilir.
Her gün birebir şeyi yemekten kaçınmak için öğünlerimizi nasıl ayarlamalıyız?
Ne kadar farklı renkte meyve ve zerzevat tüketirsek o kadar farklı vitamin, mineral ve antioksidanı bedenimize almış oluruz. Yetişkinler bireyler ve çocukların kırmızı, mor, beyaz, turuncu ve yeşil olmak üzere farklı renkteki meyve ve sebzelerden her gün birer avuç tüketmesi değerlidir.
Meyve ve sebzelere kırmızı rengi veren pigment likopen antioksidanıdır. Kırmızı meyve ve zerzevat kümesinde; domates, karpuz, kuşburnu, çilek, kırmızı ahududu, greyfurt, nar, kırmızıbiber, kızılcık üzere meyve ve sebzeler bulunur. Kırmızı rengi sofranıza eklemek için salatalarınıza kuru domates yahut kırmızı biber ekleyebilirsiniz.
Turuncu renkteki meyve ve sebzeler, doğal bir bitkisel pigment olan, karotenoidler tarafından renklendirilmişlerdir. Beta karoten, turuncu ve sarı meyve-sebzelere rengini veren bir bitki pigmentidir. Çok güçlü antioksidan özelliklere sahiptir ve bağışıklık sistemini güçlendirmede değerli rol oynarlar. Bunun için günlük orta öğünlerinizde 1 değişim portakal almanız yahut mevsiminde salatanızda 1 adet havuç kullanmanız kâfi olacaktır.
Mor renge sahip olan meyve ve sebzelere mavi-mor rengi veren pigment, ‘antosiyanin’ dir. Antosiyanin sıhhatimiz ve bağışıklık sistemimiz için çok değerli bir polifenoldür. Patlıcan, kırmızı pancar, mor lahana, kırmızı soğan, mor/kırmızı turp, böğürtlen, siyah ahududu, yabanmersini, incir, mor erik, kuru erik, vişne, kiraz, kuş üzümü, siyah dut, kuru üzüm, kan portakalı üzere mor renkteki bu meyve ve zerzevatları mevsiminde sistemli tüketmeyi ihmal etmemeliyiz.
İşte size bağışıklık sisteminize takviye olabilecek bir salata tanımı:
5 Renkli Bağışıklık Salatası (2 porsiyon)
Malzemeler:
- 1/2 demet roka (yeşil)
- 1 orta uzunluk havuç (turuncu)
- 2 adet bebek turp (beyaz)
- 4-5 dilim domates kurusu (kırmızı)
- Izgara patlıcan (mor)
- 6 kaşık kinoa (veya buğday)
- 8 kaşık nohut (veya mercimek)
- 2 tatlı kaşığı zeytinyağı
- 1 adet limonun suyu
Yapılışı:
Tüm gereçleri istediğiniz büyüklükte bölüp karıştırarak ana öğünde tüketebilir günlük almanız gereken besin yelpazenize takviyede bulunabilirsiniz.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
