Pandemi sıhhatte dijital dönüşümü hızlandırdı VR teknolojileri sıhhat alanındaki teşhis ve tedavi süreçlerinde yer almaya başladı.
Endüstri 4.0 olarak tanımlanan dijital sanayi ihtilalinin getirdiği yenilikler sıhhat kesiminde de kendini göstermeye başladı. Sağlıkta dijital dönüşümün bilgi kaynaklarına erişimi kolaylaştırarak insan kaynaklı yanlışları en aza indirdiğini belirten Doç. Dr. Tuğba Altıntaş, bilhassa Covid-19 ile birlikte hayatımıza giren karantina ve izolasyon uygulamalarının sıhhatte dijital dönüşümü hızlandırdığını tabir ediyor. Doç. Dr. Tuğba Altıntaş, sıhhatte dijital teknoloji kullanımının en kıymetli avantajının hastanelerin ve doktorların iş yükünü azaltması olduğunu vurguluyor. Altıntaş ayrıyeten dijital dönüşümle birlikte uygulanmaya başlayan VR teknolojilerin de tedavi ve terapi süreçlerinde faal rol oynadığına dikkat çekiyor.
Üsküdar Üniversitesi Sıhhat Bilimleri Fakültesi Sıhhat İdaresi Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Tuğba Altıntaş, sıhhatte dijital dönüşümle birlikte hayatımıza giren uygulamaların sağladığı avantajlar hakkında değerlendirmelerde bulundu.
Dijital sanayi sıhhat bölümünü de geliştirdi
21. yüzyılda şahit olduğumuz Sanayi 4.0 ismi verilen dijital sanayi ihtilali ile insan gücünün yerini makine gücünün aldığını ve üretim süreçlerinin de resen yönetilebilir hale geldiğini söz eden Doç. Dr. Tuğba Altıntaş, “Dijital endüstrinin temelinde yüksek teknoloji ve inovasyon vardır. Bilişim teknolojileri ile endüstrinin bir ortaya getirildiği dijital sanayi, sıhhat bölümünde de gelişim gösterdi. Türkiye, sıhhat hizmetlerinde dijital dönüşüme internet kullanımının yaygınlaştığı 2000’li yıllardan sonra başladı.” dedi.
İnsan kaynaklı kusurlar minimuma indiriliyor
Sağlıkta dijital dönüşümün sıhhat hizmetinin üretilmesinden hastaya ulaştırılmasına ve hasta takibine kadar geçen tüm süreçte dijital teknolojinin kullanılması olarak tanımlanabileceğini belirten Doç. Dr. Tuğba Altıntaş, “Teşhis ve tedavi süreçlerinin uzaktan yürütülmesi manasına gelen tele-tıp ve tele-sağlık olarak bilinen bu teknolojiler günümüzde en çok başvurulan hizmetlerdendir. Sıhhatte dijital dönüşüm tıbbi bilgi kaynaklarına erişimi kolaylaştırırken insan kaynaklı yanılgıları en aza indiriyor, hasta güvenliğini ve hizmet kalitesini artırıyor.” sözlerini kullandı.
Covid-19 ile dijital dönüşüm zarurî hale geldi
Pandeminin sıhhatte dijital dönüşümü hızlandırdığını vurgulayan Doç. Dr. Tuğba Altıntaş, “Hatta pandemi sürecinin getirdiği karantina ve izolasyon uygulamalarının bunu zarurî hale getirdiği söylenebilir. Teması azaltmak ve salgının yayılımını denetim altına almak için geliştirilen HES (Hayat Konuta Sığar) uygulaması buna en hoş örnektir. Ayrıyeten uzaktan muayene ve e-reçete uygulamaları, termal kameralarla ateş ölçümü yapılması, paklık robotları, akıllı saat ve akıllı bileklik üzere giyilebilir teknolojiler yeniden pandemi devrinde hayatımıza giren dijital sıhhat teknolojilerindendir.” dedi.
Hekimlerin iş yükü ve muayene kuyrukları azalıyor
Doç. Dr. Tuğba Altıntaş, ‘Sağlıkta dijital teknoloji kullanımının en değerli avantajı, hastanelerin ve doktorların iş yükünü azaltmasıdır.’ dedi ve kelamlarına şöyle devam etti:
“Özellikle ferdî sıhhat sistemi (e-Nabız) ile hasta; analiz raporlarını, muayene bilgilerini, daha evvel yazılmış olan reçetelerini görür ve yönetir, doktor de hastanın müsaadesi çerçevesinde hastaya ilişkin sıhhat verisine her yerden erişebilir. Dataların akıllı bir biçimde sisteme bağlanması hastalara daha güzel ve süratli bir tedavi imkanı sağlıyor. Dokümanların dijital ortamda kayıtlı olması öbür bir deyişle kağıtsız ofise geçiş, dosyalama maliyetini düşürürken vakitten da tasarruf sağlıyor. Dijital dönüşümün bir öteki avantajı da merkezi tabip randevu sistemi (MHRS) ile karşımıza çıkıyor. Bu uygulama, bireylerin internet üzerinden yahut telefonla ülke genelindeki tüm hastanelere randevu maksatlı ulaşmasını sağlıyor. Uygulama sayesinde hastanelerde muayene kuyruklarının, hasta bekleme müddetlerinin önüne geçiliyor ve böylelikle kalabalık azaltılıyor.”
Giyilebilir teknolojiler hayatı kolaylaştırıyor
Giyilebilir teknolojilerin de sıhhatte dijital dönüşüm kapsamında hayatı kolaylaştıran uygulamalar ortasında yer aldığını tabir eden Doç. Dr. Tuğba Altıntaş, “Bu sayede hastanedeki kompleks aygıtlar sanal ortama taşınmış oluyor. Şahıslar hasta olsun ya da olmasın tansiyon, şeker, nabız, kandaki oksijen ölçüsü, uyku müddeti ve gibisi ölçümlerine akıllı saat, akıllı bileklik üzere giyilebilir teknolojilerle ulaşabiliyor. Bu sayede herkes kendi sıhhat durumunu takip edebilir oldu.” diye konuştu.
Dijital teknolojiler ile sıhhatte büyük dataya ulaşılabiliyor
Doç. Dr. Tuğba Altıntaş, dijital sanayi çağının büyük data çağı olduğunu söyledi ve kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Dijital teknolojiler ve taşınabilir/giyilebilir teknolojiler sayesinde tıp ve sıhhat alanında büyük dataya ulaşılabiliyor. Farklı kaynaklardan toplanan farklı çeşitte sıhhat verisi, yapay zekanın makine tahsili ile datayı işlemesini sağlıyor. Böylece makine tahsili; hastalıkların teşhis ve tedavisinde, salgın yayılım iddialarında, radyoterapide, ilaç üretiminde ve gibisi alanlarda uygulanabiliyor. Tedavi ve terapi süreçlerinde sanal gerçeklik (VR) teknolojileri de büyük rol oynuyor. Robotik cerrahi, fizik tedavi, psikoterapi ve sıhhat eğitimi üzere alanlarda VR teknolojilerinden yararlanılıyor. Gelecekte VR teknolojilerinden farklı sıhhat alanlarında da yararlanılacağı düşünülüyor. Ayrıyeten objelerin interneti (IoT) tabanlı uygulamalarla geliştirilen akıllı saat, akıllı bileklik, EEG kulaklığı, gerilimi denetim eden bileklik, adım sayısı ve harcanan kaloriyi ölçen akıllı ayakkabı üzere giyilebilir ve takılabilir aygıtların yakın gelecekte çok daha gelişmiş sistemlerle ve yeni alanlarda kullanımda olacağı öngörülüyor.” (BSHA)
